Het heeft geregend! Heel tuinminnend Nederland en iedereen met boerenverstand heeft gisteren misschien wel stiekem een klein vreugdedansje gemaakt: na weken van extreme droogte en klei waar geen schep meer in te krijgen was, eindelijk water. Niet te vroeg gejuicht: één streek met de hark liet al weer een kurkdroge ondergrond zien, maar goed, liever beetje bij beetje dan een stortvloed die niets oplevert.  
Zo gezegd lijkt het wel op het verloop van de coronamaatregelen. Die komen, althans hier bij ons, ook  mondjesmaat. Wat dat aangaat gaan we een spannende tijd tegemoet. Want er gebeurt wel van alles. In de landen om ons heen zien we overal dat de  maatregelen worden versoepeld, maar het tempo is nergens hetzelfde. Het is wel overal zoeken naar dat wankele evenwicht  tussen volksgezondheid en een samenleving die economisch gezien op omvallen staat. En je merkt, en cijfers laten dat ook zien, dat de houding van de bevolking aan het kenteren is: van begrip en instemming kantelt het langzaam naar ongeduld en zorg om hoe verder ( en dan niet qua gezondheidsdreiging). De verveling begint toe te slaan en de idioot lange rijen voor de IKEA mogen voor zichzelf spreken. En opeens duiken er nieuwe woorden op: naast gezondheidsveiligheid wordt er nu in verband met de verpleeghuizen nu ook over mentale veiligheid: wat doen we mensen in de laatste fase van hun leven eigenlijk aan als we hen zoveel ontnemen?  Ik heb het al eens eerder gezegd: ik geloof dat ik blij ben dat mijn oude vader dit niet meer hoeft mee te maken. Er is veel gaande en de belangen beginnen zich te laten gelden. Sneu voor de kinderen die nu vakantie hebben, maar misschien komt die regen wel als een godsgeschenk, niet alleen voor mijn volkstuin, maar ook voor de intelligente lockdown waar we nog altijd in zitten.

En hoe straks verder? Ook die vraag begint zich op te dringen. Jesse Klaver meldt zich vandaag in Trouw. Hij vindt dat het na die eerste crisisweken waarin, terecht, alles draaide om IC-capaciteit, verpleeghuizen en mondkapjes, nu toch het moment is aangebroken om serieus met elkaar in debat te gaan over hoe straks verder. En je hoeft het niet in alles met hem eens te zijn, maar hij heeft daarmee wel een punt. Anders gaan we straks gewoon weer op  de oude voet verder, zonder ook maar iets van deze crisis geleerd te hebben. En dat zou niet de eerste keer zijn, want wat is er nu echt veranderd na de bankencrisis van goed 10 jaar terug? Ook nu is er het gevaar dat de reflex zal zijn: doorgaan waar we mee bezig zijn. Goed voorbeeld daarvan is de gigantische steun voor KLM. Boegbeeld van onze economie, jazeker, en een belangrijke werkgever, maar deze enorme steun zonder scherpe voorwaarden is wel iets van de ‘oude’ economie. En na de uitglijders rond de bonussen zouden er op zijn minst toch een paar bellen moeten gaan rinkelen. Aandeelhouderskapitalisme is een hardnekkig en vooral ook hardleers fenomeen, zo blijkt elke keer weer. En daarbij, al die miljarden aan steun en dan die schrale 300 miljoen voor de hele cultuursector, en hoeveel mensen zijn daarin niet aan het werk , tot heel veel vreugde van anderen, het lijkt niet meer dan een fooi.

Er is werk aan de winkel: hoe willen we die samenleving na de crisis vormgeven, en dan denk ik even niet aan die anderhalve meter. Die zal voorlopig nog wel even noodzakelijk zijn, maar dan moet je als overheid wel over de brug komen. En dus niet alleen richting de oude economie.

Harrie Strubbe