Column

Kafka is onder ons ( met een knipoog naar druktemaker Kees van Amstel)

Franz Kafka, de Jood-Tsjechische schrijver uit de eerste helft van de vorige eeuw ( 1883-1924). Ik zal niet zeggen: wie heeft hem niet gelezen!?  Zo uitnodigend was zijn oeuvre niet. Maar titels als Het slot en Het proces zijn wel klassiekers in de moderne literatuur. Het zijn ook titels die alleen als titel al iets beklemmends oproepen: een gesloten onheilspellende wereld met een machteloos hoofdpersonage. In zijn geval is dat vooral de geslotenheid van een doorgedraaide bureaucratie. En zo ontlenen we aan zijn naam de uitdrukking kafkaësk.

Een uitdrukking vaak in verband gebracht met de bureaucratie van het voormalige Oostblok: een wereld van formulieren en stempels, hoe meer hoe beter. Maar vergis u niet. Kafka is alive again, of laat ik het anders zeggen: de geest van zijn romans is springlevend. Waar?  Hier, in Den Haag en dan met name op het ministerie van volksgezondheid. We hebben het nu over de boostercampagne, maar we kunnen het ook prima wat breder zien.  Nog niet zo lang geleden klonk het startschot voor de boostercampagne. Rijkelijk laat in de ogen van velen, vooral van degenen die naar hun derde prik uitzagen, maar goed, we  zijn inmiddels wel gewend dat we hier niet voorop lopen als het om dit soort zaken gaat. Maar goed, Hugo de Jonge riep tegelijk ook allerlei mogelijke hulptroepen op zich te melden om bijstand te verlenen. ‘Ah, mooi klusje’, dachten ook een aantal gepensioneerde huisartsen. U weet wel, van die mensen die in hun arbeidzame leven ontelbare prikken hebben gezet. Daar zal onze minister wel blij mee zijn geweest. Wel, dat is best mogelijk, maar onze oud-huisartsen moesten eerst wel op cursus. Dan kon online…..zodra de cursus klaar was…en dat kon nog wel even op zich laten wachten.

Wat is dat voor bureaucratie? Of moet je misschien zeggen amateurisme: je zorgt dat zo’n cursus klaar is ( al denk ik dan wel: ‘kon mijn vorige huisarts dan niet goed prikken? Hmm verontrustende gedachte!) of je doet het niet. En het gevoel bekruipt je toch enigszins dat de hele aanpak, zeker waar het gaat om vaccinaties, zich een beetje door dit bureaucratische geneuzel laat kenmerken. Je zult maar huisarts zijn, en misschien vorig jaar nog wel je laatste prikken gezet hebben, dan moet je op cursus…..die er nog niet is.

Misschien niet beklemmend, of onheilspellend ( hoewel), maar kafkaësk is het wel. Protocollen zijn soms heel dienstig, maar waar doortastendheid geboden is, kunnen ze ons danig in de weg zitten. Ik hoop dat er iemand is die dat onze minister van volksgezondheid heel snel in het oor zal toeteren ( ik ben namelijk bang dat fluisteren niet helpt)

Harrie Strubbe