Morgen wordt een spannende dag voor velen in onze samenleving: er wordt met spanning, zorg en verwachting uitgekeken naar de maatregelen die onze overheid zal afkondigen voor de periode na 28 april. Wat zal het worden, als het gaat om scholen, horeca, kappers, schoonheidsspecialisten, fysiotherapeuten, reisbeperkingen, kerkdiensten……? Het is het spanningsveld tussen virusbeheersing en economische neergang ( en dat laatste op termijn met alle gevolgen van dien, ook voor de volksgezondheid) is geen sinecure. Op  zo’n moment ben je blij geen bestuurder te zijn.

Maar met dat je dat zegt, begint er iets te werken in de bovenkamer. Tot nu toe is alles ingezet op het beheersen van de gezondheidscrisis. Begrijpelijk. En we horen het onze bewindslieden ook bij herhaling zeggen dat zij alle adviezen van het Outbreak Management Team olv. Jaap van Disssel opvolgen. Om zich dan te haasten erbij te zeggen: na discussie in de ministerraad. Dat laatste mag je toch hopen, want door wie worden wij anders op dit moment geregeerd? Door medici en  virologen? Van groot belang in deze tijden, buiten  kijf, maar geen politici, geen economen……

Morgen wordt het dus een spannende dag voor velen. En ook in die persconferentie zullen een paar woorden weer als een refrein klinken: samen en slim ( intelligent). Dat zijn mooie woorden en we snappen ze maar al te goed.. Illegaal de kroeg open in Leeuwarden, een huiskroeg in Tsjom, dat is niet wat we willen ( al zijn het de eerste signalen dat het volk zich begint te roeren). Maar toch…er gebeurt iets wonderlijks met die twee woorden, samen en slim. De manier waarop ze gebruikt worden ( bij herhaling) lijkt elke kritische vraag uit te sluiten. Probeer nog maar eens kritisch te zijn over een maatregel van het kabinet als daar in deze coranatijden ‘samen’ op wordt geplakt. Dan word je voor je het weet als asociaal weggezet: ‘O, jij bent dus niet voor ‘samen’? Sociale druk verzekerd. En hetzelfde geldt voor eventuele vraagtekens bij dat ‘slim’. Hugo de Jonge van Volksgezondheid sprak in verband met de te ontwikkelen app dat het een voorwaarde zou zijn om van ‘slim op slot’ over te kunnen op ‘slim van het slot’. Op zo’n manier woorden als slim en intelligent gebruiken lijkt ook elke vorm van tegenspraak uit te sluiten. Inmiddels is afgelopen weekend wel duidelijk geworden dat zo’n app dus niet zo onschuldig als men ons ( samen) wil laten geloven: de eerste data lagen al op straat! Maar Jaap van Dissel laat geen gelegenheid voorbij gaan om het woordje ‘app’ te laten vallen. Beetje bij beetje lijken parlement en bevolking op de volgende stap te worden voorbereid. Want ja, samen en slim.

Twee woorden die goed en verstandig klinken in deze bizarre tijden. Voor een deel kan ik dat heel goed meemaken. Maar ik mag toch hopen dat er ruimte blijft voor kritische vragen en dat de Tweede Kamer die ruimte ook gebruikt. Niet om elkaar af te troeven vanuit partijpolitieke overwegingen, maar wel om er voor te waken dat het middel niet erger wordt dan de kwaal. Om de ruimte te laten om dingen ook in een breder verband te overwegen.

Harrie Strubbe